Ik heb wat moeite met het gebruik van dat woord in deze omstandigheden en vooral met het negatieve gevoel dat eromheen hangt. Gelukzoekers. Mensen die hun geluk zoeken en die daarvoor bereid zijn om nogal wat ontberingen te doorstaan, bereid zijn om grote risico’s te lopen.
Ik ken geen mensen die niet hun geluk zoeken. Het zoeken van geluk is universeel, iedereen doet het, iedereen wil gelukkig zijn. Als het zoeken van geluk verfoeilijk is, dat zijn we allemaal verfoeilijk, niemand uitgezonderd.
Naar mijn mening zijn de mensen die nu op drift raken en in ons werelddeel aankloppen overigens helemaal geen gelukzoekers maar mensen die zoeken naar betere leefomstandigheden, een uitzicht op een minder onrustig en onzeker bestaan, een betere toekomt voor henzelf en hun kinderen. Kennelijk bieden hun eigen landen hen niet die mogelijkheid, dus vragen ze aan ons of wij iets voor hen kunnen doen.
Het streven naar betere omstandigheden, een dak boven je hoofd, werk om je leven te kunnen bekostigen, een toekomst voor je kinderen, dat is wat anders dan het zoeken naar geluk. Het is wetenschappelijk aangetoond dat onze omstandigheden slechts voor 10% bijdragen aan ons geluk, dat is dus bijna te verwaarlozen. Een groot deel van ons geluk wordt bepaald door de manier waarop we omgaan met onszelf en anderen. De dingen die we denken, die we zeggen en die we doen. En dat bepalen we zelf, daar kunnen we ons geluk letterlijk zelf maken.
Een menswaardig bestaan is iets heel anders. Dat is geen geluk maar een basisrecht voor ieder mens en ja, het is ook een platform waarop geluk gemakkelijker kan gedijen.
Wat deze mensen in ieder geval doen is het heft in eigen hand nemen. Ze accepteren hun beroerde omstandigheden niet langer en komen in actie. Ze getroosten zich veel pijn en moeite om iets te bereiken, alles wat ze tot nu toe hebben opgebouwd laten ze los, ze kappen hun eigen wortels af in de hoop elders opnieuw wortel te kunnen schieten. In vruchtbaarder grond. Er is blijkbaar geen andere keus, ze doen het. Dat verdient veel respect van ons.
De mens heeft altijd al over der wereld gezworven. Miljoenen Europeanen hebben zich in de laatste millennia elders in de wereld gevestigd. De mensen bij wie ze aanklopten werd toen niets gevraagd. Ze vonden het de normaalste zaak van de wereld dat ze dat deden en daar een bestaan opbouwden. En nu kloppen mensen van elders bij ons in Europa aan, de omgekeerde wereld...
Onze onrust is begrijpelijk, veel heilige huisjes worden omgeduwd, de wereld verandert en dus zullen ook wij moeten veranderen, of we dat nu willen of niet.
Midden in deze wervelwind is het moeilijk om te zien waar we uiteindelijk uitkomen.
Een betere wereld? Een wereld waarin de mensen die om welke reden dan ook nu huis en haard ontvluchten, een menswaardiger bestaan leiden? Ik hoop het zo...
Jan Jaap van Hoeckel