Een andere setting, de vrouw, net dertig, vertelde hoe een vriendin van haar drie maanden geleden had gehoord dat ze kanker had. Een maand geleden was ze geopereerd en ze moest nu regelmatig naar het ziekenhuis voor een bestraling. Het was afwachten, zekerheid had ze nog niet. Zogauw ze een beetje op de been was ging ze echter direct weer aan de slag, ze had een mooie functie bij een groothandel in kinderspeelgoed. Zo snel al, ik moet er toch niet aan denken, als mij dit was overkomen zou ik volledig kapot zijn, aan werken zou ik de eerste tijd sowieso niet moeten denken! Zoals zij, dat zou ik echt niet kunnen...
Je hoort het vaak: iemand vertelt over een heel bijzondere prestatie of vreselijke gebeurtenis waar iemand uit de familie, een vriend of een bekende bij betrokken is. Na de verbazingwekkende details komt er bijna altijd een opmerking terug in de zin van: dat zou ik nooit kunnen! De ander wel, ik niet.
Waar komt dat toch vandaan, die bewondering voor de veerkracht van anderen direct gekoppeld aan de neiging om jezelf extra klein te maken? In vergelijking tot anderen die in onze ogen iets presteren stel je zelf niet veel voor, vind je kennelijk. Wat die andere kan, nee dat kan ik echt niet.
Veel mensen vinden dat ze een plafond hebben waar ze niet doorheen kunnen. Ze accepteren de grenzen aan hun capaciteiten en mogelijkheden. Tot hier en niet verder. Daar zou je je iets bij af mogen vragen. Is dat wel zo? Ligt dat plafond er wel? Doen we onszelf daarmee niet tekort, onderschatten we onszelf niet?
Veel mensen gaan nog een stapje verder. Die timmeren er een verlaagd plafonnetje onder. Dat biedt extra zekerheid: je kunt al gauw aangeven dat je iets beslist niet kunt of zou kunnen. En wie zichzelf inprent dat hij niet erg hoog kan springen, loopt ook niet het risico dat hij kan vallen. Of z’n hoofd stoot. Aan de andere kant, onder een verlaagd plafond is je leven wel heel beperkt, weliswaar loop je weinig risico, maar oeverloos genieten is er dan vaak ook niet bij. Want wil je uit je dak gaan, dan kan een normaal plafond je al aardig in de weg zitten, laat staan een verlaagd plafond...
Je gedachte dat je iets niet zou kunnen, dat je een bepaalde veerkracht mist die anderen wel hebben, is in het algemeen nergens op gebaseerd. De meeste mensen kunnen de Alpes d’Huez meerdere keren achter elkaar bedwingen. Dat is een kwestie van willen, niet bang zijn, van langdurig trainen, van doen! Jij kan het ook.
Bijna iedereen kan met zijn ziekte of een andere ellendige situatie omgaan, bijna iedereen heeft die veerkracht. We kunnen allemaal een flinke portie verdriet, pijn en angst verdragen zonder er aan onderdoor te gaan. Zeker weten. Ongetwijfeld ken je voorbeelden uit je eigen omgeving.
Het punt is: je voelt je waarschijnlijk onzeker over je eigen veerkracht omdat je nog nooit geconfronteerd bent geweest met ellendige situaties of ultieme uitdagingen. De mensen die ongekende prestaties leveren of die met afschuwelijke situaties kunnen omgaan en zich daar doorheen weten te worstelen, ook zij hebben stellig ooit gedacht dat ze dat nooit zouden kunnen. Ook zij hadden misschien een verlaagd plafond in hun leven getimmerd. Maar toen puntje bij paaltje kwam, konden ze ongehinderd tot grote hoogten stijgen...
Omstandigheden die je leven overhoop gooien, die veel van je vergen, maken je niet krachteloos maar bezorgen je juist kracht. Heel zeker. We kunnen meer dan we denken. We zijn tot meer in staat, zijn sterker en hebben meer veerkracht dan we vermoeden. Goed om je daar bewust van te zijn en vandaag nog je verlaagde plafond uit je leven te slopen. Daar word je zoveel vrijer en gelukkiger van...
Vraag: herken je dit uit je eigen leven? Zou je er via een reactie iets over willen vertellen, wie weet inspireer je er andere lezers mee.
Jan Jaap van Hoeckel