Ik ga er gemakshalve maar even van uit dat, als je op zoek gaat naar geluk, je op dat moment kennelijk niet gelukkig bent. Nou heb ik niet bepaald de indruk dat Paul Witteman ongelukkig of op zijn minst niet gelukkig is. Wat zoekt hij dan eigenlijk, vraag ik me af?

Leo Bormans legde in een uitzending van Witteman omstandig uit hoe je door anderen te knuffelen gelukkig kunt worden. Of door elkaar enkele minuten diep in de ogen te kijken. Of door mooie muziek. Stine Jensen weet zeker dat je van het beoefenen van Kundalini-yoga gelukkig wordt. Guido Weijers weet dat een lekker warm bad een mens gelukkig maakt. En ze wisten het zeker, want het was wetenschappelijk aangetoond, zeiden ze er voor alle zekerheid bij.

Stel. Je hebt veel geleden aan een slechte opvoeding, hebt een partner die het niet zo nauw neemt met de huwelijkstrouw, je oudste zoon kan niet van de drugs afblijven en je hebt moeite om financieel rond te komen. Geen fijn leven dus, je bent ongelukkig en bent het zat om zo door te moeten. Maar je bent ook bang om beslissingen te nemen, je weet wat je hebt, je weet niet wat je krijgt. En toch, je wilt graag gelukkig zijn maar je hebt geen idee hoe je dat moet aanpakken. ‘Paul Witteman Op Zoek Naar Geluk’. Ach, wie weet kan ik daar iets van opsteken? Guido Weijers met zijn theatershow, misschien helpt dat?

Niet dus. De essentie van een gelukkig leven kwam in die uitzendingen van Witteman en komt bij Guido Weijers niet aan bod. Het zijn alleen maar leuke weetjes. Ja, wetenschappelijk onderbouwd, dat geloof ik onmiddellijk. Op het moment dat je zulke dingen doet, zul je je ongetwijfeld even leuker voelen.  Maar ben je ongelukkig en wil je daarvan af, dan zullen die wetenschappelijk onderbouwde weetjes je niet veel verder helpen. Dan heb je niks aan een vrolijk deuntje, het knuffelen met een goede vriend of een abonnement op de yogaschool. Integendeel, door het najagen van dit soort zogenaamd gelukkigmakende ervaringen zou je weleens nog dieper in de put kunnen raken. Als je niet gelukkig bent dan val je na zo’n leuke ervaring spoedig weer terug in je gevoel van onbehagen. En zo stapel je teleurstelling op teleurstelling… Niks helpt.

Al deze geluksbrengers hebben het niet over geluk maar over gelukservaringen en geluksgevoelens. En dat is wat anders dan het geluk zelf. Iedereen kent gelukservaringen en –gevoelens, ook mensen die niet gelukkig zijn. Het leven van alledag is gevuld met positieve en negatieve ervaringen en de bijbehorende gevoelens. Het schiet maar een beetje op en neer.

Je krijgt een bericht van de belastingen dat je geld terugkrijgt. Hoera. Je zoontje scheurt zijn nieuwe broek. Shit. Het zonnetje schijnt, je hangt de was aan de lijn. Fijn. En plotseling begint het toch te plenzen! Niet fijn. Je buurjongen wil voor 1 euro je auto wassen. Mooi. Je vriend is de afspraak met jou vergeten. Niet zo mooi. Et cetera. Er is altijd wel wat, het gaat maar door, dag na dag.

In de ogen van veel ‘deskundige’ geluksbrengers ben je dus vele keren per dag gelukkig en dan weer niet-gelukkig. Wel heel raar! Alsof dat is wat je nastreeft als je zegt dat je graag gelukkig wilt zijn…

Voor de duidelijkheid haal ik er altijd het klimaat en het weer bij. Ons klimaat is een constante, namelijk een zeeklimaat. Dat is elke dag zo, dat verandert niet. Als het gaat om het weer is er niks constants aan. Het gaat maar op en neer, regen, zon, wind, koude, warmte, mist, storm, het kan per dag verschillen en vaak op een dag meerdere keren wisselen.

Ons geluk is als het klimaat. Eenmaal verworven is het constant. Je BENT gelukkig en dat blijft zo. Mijn definitie van geluk is: het besef dat je knoppen hebt en dat je in staat bent ze te bedienen. Om het anders te zeggen. Jij staat aan het stuur van je eigen leven. Jij bent degene die de kwaliteit van je eigen leven bepaalt. En niemand anders… Geluk is een verworvenheid, het komt je niet aanwaaien. Geluk staat los van je gevoelens en emoties en heeft alles met weten te maken. Je wéét dat je het bent.

Gelukservaringen en ook ongelukservaringen hebben alles met gevoelens en emoties te maken. Dat wat er de hele dag gebeurt, de dingen die je zegt en denkt, die anderen zeggen en doen. Bijna alles raakt aan je gevoel en levert vaak emoties op van blijdschap, vreugde, verdriet, pijn, mededogen, en noem maar op.

Als je het verschil tussen het fenomeen geluk en gelukservaringen begrijpt, krijg je meer duidelijkheid over je eigen situatie. Ben ik gelukkig? Dat is een andere vraag voor: wéét ik dat ik knoppen heb en wéét ik dat ik ze kan bedienen?  Durf je niet volmondig ja te zeggen, dan is er werk aan de winkel, dan ben je nog niet waar je zijn wilt. Zeg je nee, dan ben je dus niet gelukkig en ben je ongetwijfeld toe aan een drastische verandering en verbetering van je huidige leven. Is het antwoord ja, dan ben je een gelukkig mens. Voorgoed. Want heb je je geluk eenmaal verworven, dan raak je het nooit meer kwijt, wat er ook gebeurt.

En nogmaals, gelukkig zijn heeft niks te maken met de aaneenschakeling van gebeurtenissen, elke dag weer, en de daarbij behorende, op en neer schietende gevoelens. Dus ook al voel je je soms rot, dan heeft dat geen enkele invloed op je gelukkig-zijn.

Misschien vraag je je af: maar hoe doe ik dat, gelukkig zijn? Als je op weg wilt naar je geluk dan is er maar één effectieve manier: het oplossen van je problemen, daar begint het mee. Ik heb drie boeken  geschreven oer geluk. Vooral de boeken ‘Achter elk gelukkig leven staat een overvolle kliko’ en ‘De enige dwarsligger op de weg naar geluk ben je zelf’, geven een goed inzicht in de weg die leidt naar een gelukkig leven.

En overigens is het misschien de moeite waard om de videofilm te bekijken waarin ik over dit onderwerp spreek. Neem er wel even de tijd voor, hij duurt 25 minuten. Je kunt hier klikken.

Jan Jaap van Hoeckel