In veel gevallen wordt ‘gelukkig zijn’ en ‘je prettig voelen’ aardig door elkaar gehaald. Terwijl dat toch heel verschillende dingen zijn. Of wordt geluk gekoppeld aan de omstandigheden, terwijl die in feite nauwelijks of geen invloed hebben op ons geluk.

In augustus 2012 ben ik op deze website een onderzoek gestart naar de geluksbeleving van de bezoekers van deze site. Daarbij heb ik uitdrukkelijk een onderscheid gemaakt tussen geluk en onze incidentele fluctuerende gevoelens. Dat heb ik als volgt omschreven.

Nederland heeft een zeeklimaat en dat is een constante. Binnen ons klimaat gebeurt er van alles. Het kan regenen, de zon kan schijnen, het kan koud zijn of warm, het kan waaien, vriezen, sneeuwen, hagelen, stortregenen, stormen, alles kan. Geluk (maar ook ongeluk) is als het klimaat. Het is een min of meer langetermijnstatus met weinig of geen wisselingen. Onze gevoelens en emoties over de dingen waar we tegenaan lopen, de dingen die we denken, die tegen ons gezegd worden, situaties waar we in verzeild raken, omstandigheden die zich aan ons opdringen, tja, die schommelen nogal. Zoals het weer dat doet. Leuk/niet leuk, prettig/niet prettig, blij/bedroefd, kwaad/mild, begripvol/vol onbegrip.

Met andere woorden. Als je gelukkig bent kun je je nog wel rot voelen, of  verdriet hebben, of er de pest in hebben. En als je niet gelukkig bent kun je nog wel eens lachen, een heerlijke avond beleven of genieten van een goed boek.

Wat ik voor het geluksonderzoek ook heb gedaan is een definitie geven van geluk. Als je ’t mensen vraagt wat het is, komen ze vaak niet verder dan ‘als je je maar gezond voelt’ of, ‘ja gewoon, als je je prettig voelt’. Maar het is veel meer dan dat, het ligt dieper. De definitie van geluk die mede als handvat diende voor het onderzoek luidt: ‘Geluk is het besef dat je knoppen hebt en dat je in staat bent ze om te zetten’.  Dat zegt dus niets over je omstandigheden maar wel hoe je ermee omgaat, hoe je in je leven staat. Het geeft aan dat je verantwoordelijkheid draagt voor de kwaliteit van je eigen bestaan. En dat je accepteert dat jij de spil bent van je eigen leven.

De vraag aan de lezer was om beide uiteenzettingen goed in zich op te nemen. Als je je erbij thuis voelde kon je antwoord geven op een van de twee stellingen: 1. Ja, ik ben gelukkig. 2. Nee, ik ben niet gelukkig. De uitslag geeft een goede indicatie hoe de vlag erbij hangt als het om ons geluk gaat.

Deze website wordt maandelijks zo’n 1500 tot 2000 keer bezocht. Ik ga ervan uit dat de bezoekers van goedinjevel.nl mensen zijn die bewust met hun leven omgaan, die geïnteresseerd zijn in  een gelukkig leven. 176 mensen hebben aan dit onderzoek meegedaan. 115 zeiden gelukkig te zijn. 61 waren het niet. Wat frappant was dat sommige mensen door dit onderzoek anders naar hun geluksbeleving zijn gaan kijken, weet ik uit gesprekken.

Samengevat komt het erop neer dat meer dat zo’n 65% van de mensen wel en 35% niet gelukkig is. Ruim eenderde worstelt dus in meer of mindere mate met zijn of haar eigen leven. Dat beeld is dus veel minder rooskleurig dan de grote onderzoeken ons voorspiegelen.

Troost daarbij is wel dat er uiteindelijk voor iedereen een gelukkig leven is weggelegd. In de column ‘Geluk kun je maken’ kunt je daar meer over lezen...

Jan Jaap van Hoeckel