Hoe vaak proberen we niet met wijze woorden te voorkomen dat anderen fouten maken. Of wijzen we ze in al onze wijsheid op de fouten die ze gemaakt hebben? Maar wijze woorden helpen niet, pleeg ik te zeggen. Ouders denken van wel. Ze bedelven hun kinderen onder goedbedoelde, bozige vermaningen en terechtwijzingen, ze begrijpen immers beter dan een kind hoe het leven in elkaar zit? Wat overigens zeer de vraag is. Naar mijn mening is het juist andersom. Kinderen kijken en beleven hun leven en dat van anderen nog onbelast, hun manier van leven, denken en voelen is vaak een inspiratiebron voor ouderen. Maar dat even terzijde.

Wijze woorden vormen een referentiekader waaraan we wat hebben op het moment dat we in de fout gaan. Dan pas gaat het belletje rinkelen: oh ja..! In die zin zijn ze waardevol. Maar instant hebben ze vaak geen effect. Fouten maken is een wezenlijke en hoogst noodzakelijke eigenschap van de mens. Fouten moeten gemaakt worden! Anders leren we niks. Kinderen, pubers, volwassenen, we moeten allemaal onze weg gaan van vallen en opstaan, er is geen andere weg.

Wat raar dat we dan zo op onze fouten worden afgerekend. Dat ouders boos worden op hun kinderen en dat volwassenen elkaar soms zo ongegeneerd de mantel uitvegen. Raar! En wat nog veel erger is: van de boosheid van een ander leren we niks. Ja, we ontwikkelen angst. Een kind komt thuis met een slecht rapport (fout!) en laat het bedeesd aan vader of moeder zien. Die ziet de slechte punten en wordt kwaad. Het kind wordt angstig en heeft één ding geleerd: een slecht rapport kun je beter niet aan je ouders laten zien, daar komt maar bonje van. Terwijl de ouder een andere bedoeling had: dat het kind zou begrijpen dat het beter zijn best moet doen. Angst als drijfveer om iets te doen of te laten, hoeveel volwassenen zitten niet met die gebakken peren? En komen nooit echt aan hun eigen leven toe omdat angst ze gevangen houdt? Angst voor: dat hoort niet, wat vinden de buren ervan, dat vindt mijn man nooit goed... Angst voor afwijzing.

Om een kind duidelijk te maken dat het iets fout heeft gedaan, kun je het beter liefdevol benaderen, lijkt mij. En dat geldt net zo goed voor volwassenen onderling. Fouten moeten gemaakt worden. Met andere woorden: fouten zijn goed, belangrijk en nuttig.

Fout is goed. Daar zit een voorwaarde aan, je moet er wel van willen leren. Volharden in gedrag waarmee je jezelf en anderen tekort doet, daarvoor geldt naar mijn mening: fout is fout. Maar voor de rest, fout is goed. Het is een interessante en bevrijdende manier van denken, waarmee je erkent dat je zelf en anderen onvolmaakte schepselen zijn, die per definitie domme dingen doen. Die gevoelde erkenning maakt je leven wel zo plezierig...

UIT HET BOEK 'WIE HEEFT ONS IN GODSNAAM GELEERD DAT REGEN SLECHT WEER IS?'