goed in je vel.nl

Je vult de decembermaand met nadenken over je goede voornemens. Ja, per 1 januari ga ik afvallen. Ik ga stopen met roken. Ik ga voortaan wat eerder naar bed. Ik ga vegetarisch eten. Ik ga meer fietsen. En als de sportschool weer open is ga ik er voortaan elke week naartoe.. Ik ga dit, ik ga dat…

En dan is het zover: 1 januari. Vanaf nu gaat het gebeuren. En in veel gevallen kun je er gif op innemen dat je voornemens als sneeuw voor de zon verdwijnen. Want hoe ingewikkeld is het om diep ingesleten patronen te doorbreken, om weer nieuw ritme in je leven te vinden. 

Goede voornemens, daar is niks mis mee. Het is goed dat je je leven kritisch beziet en constateert dat je bepaalde dingen best anders zou kunnen doen. Voor je eigen gezondheid. Voor de gezelligheid thuis. Voor het milieu. Voor de aarde. Voor de lieve vrede. Voor wat dan ook. En het is prachtig als je op een gegeven moment je denken laat doorgroeien naar doen. Aanpakken, dat wordt het nieuwe devies. Maar op 1 januari? 

Het is raar, deze traditie. Want je leven laat zich niet zo in stukken hakken, dingen gaan geleidelijk. Stoppen met roken, minder of geen vlees eten, meer op de fiets, dat moet in je groeien, langzaam, voorzichtig. Belangrijke veranderingen in je leven, daar leef je naartoe, die ontstaan organisch, zeker als je jezelf serieus neemt. Kleine stapjes in je denken en voelen, totdat je tegen jezelf kunt zeggen dat je er werkelijk aan toe bent. Dat is het moment om de daad bij het woord te voegen. Niet eerder, niet later. Precies dan. En er is er maar één die dat moment bepaalt, en dat ben jij. Niet de tijd, het jaar, je partner of de buren, nee het is jouw leven, jij bent degene die daar verantwoordelijk voor is. 

Hoe raar dat je je met dit soort beslissingen al van tevoren bepaalt dat je er op 1 januari aan toe bent. Het is bijna wel zeker dat dat niet zo is. Dus dan wordt het worstelen geblazen in het begin en niet zo zuinig ook. Dat wat heel leuk en fijn had moeten zijn, zo’n nieuw tintelfris jaar, wordt een straf. Het succes van de stap die je zet hangt af van de tijd die je jezelf hebt gegund om ernaar toe te groeien. En bijna nooit heb je dat punt op 1 januari bereikt.

Laat je niet opjutten door al die stugge goedevoornemers die 1 januari tot magische datum hebben verklaard. Dat is het niet, het is in wezen gewoon een dag als alle andere.

Kom, laat je jaar niet verpesten door goede voornemens. Geniet je leven, blijf kritisch op jezelf, wees goed voor jezelf en voor hen die je liefhebt. En ja, zet stappen om de dingen die beter kunnen, ook daadwerkelijk te veranderen, dat zou je sieren. Maar groei er naartoe en neem het besluit pas als je aan alles voelt dat je er daadwerkelijk aan toe bent.

Géén voornemens, misschien is dat wel het mooiste voornemen voor 2022!

Jan Jaap van Hoeckel, coach

Ik legde het haar uit. Kijk, als jonge kinderen altijd maar gehoorzaam zijn, altijd maar precies doen wat hun ouders zeggen, dan creëer je grijze muizen. Van die mensen die te gemakkelijk ja en amen zeggen. Die bang zijn om hun eigen mening te geven en om hun eigen weg te gaan. Die altijd heel gehoorzaam doen wat anderen zeggen, geen nee kunnen zeggen. Dat hebben ze van hun ouders geleerd. Ze keek me enigszins verward aan. Kinderen moeten juist af en toe ongehoorzaam zijn, zei ik, niet altijd doen wat hun ouders zeggen, hun eigen weg zoeken, weerstand durven bieden, fouten maken, de strijd aangaan. Dat levert pas echt wat op. Dat worden mensen die niet bang zijn van wat anderen vinden, die de moed hebben een eigen richting in te slaan, die ver komen en allesbehalve grijs zijn!

 De vriendin vond het lastig, dit gesprek en gaf toe dat ze nog nooit zo had gekeken. En ja, het had wel iets bij haar getriggerd en zou er zeker nog over nadenken. En zo gingen we weer uit elkaar.

Ook in onze jaren als jongeling en volwassene speelt dit. Het is o zo verstandig goed te luisteren naar ouderen, moeten we vaak horen. Zij hebben al zoveel bagage, daar kun je wat van opsteken. En als je dat niet doet, dan ben je eigenlijk een oen. Alle kennis en ervaring van ouderen is kostbaar, die laat je toch niet verloren gaan? Daar kunnen nieuwe generaties flink van profiteren.

Ja, het is waar, je kunt van ouderen wel iets leren. Kunt. Maar zeker is dat niet. Er zijn genoeg ouderen die niets of nauwelijks iets te vertellen hebben. Die hun leven leiden en hebben geleid, dingen hebben ervaren, kennis hebben opgedaan en gedachten hebben ontwikkeld die voor henzelf kennelijk van belang zijn, maar waar anderen niets mee kunnen. Ouderdom maakt mensen niet vanzelfsprekend wijs. En de kennis die ze hebben is niet per definitie iets waar een ander wat mee kan.

Natuurlijk, er zijn ouderen die barsten van de interessante levenservaring, die veel hebben meegemaakt wat voor een ander van belang kan zijn, die een vakkennis hebben opgedaan waar je u tegen zegt. Dus als jongere is het wijs om je oren wijd open te zetten en er je voordeel mee te doen. Maar toch… zelfs al heeft een oudere veel te vertellen, is het voor een jongere niet verkeerd om zich er soms niets van aan te trekken. En ondanks de wijze raadgevingen toch maar de dingen op de eigen manier te doen, die je zelf beter acht. Ik zal je uitleggen waarom.

Mensen moeten fouten maken. Fouten maken is de snelkookpan van ons leven. Door het maken van fouten leren we sneller, leren we beter en leren we meer dan door goede raad. Je moet dus ook de kans krijgen om die fouten te maken, om eigenwijs je eigen weg te gaan, om te struikelen en de pijn te voelen. Vraag maar aan iedereen die al een stuk van zijn leven achter de rug heeft, zeker weten dat die het meeste geleerd hebben van hun uitglijders, van vallen en opstaan.

De wijsheid en de kennis van ouderen is wel van belang om aan te horen en in je op te slaan. Ook al luister je er niet naar in de zin dat je niet doet wat de ander vindt dat je zou moeten doen, dan is het toch een bruikbare referentie. Ongetwijfeld komt het moment dat je fors de mist indraait en dat je dan de woorden van de ander herinnert. Wie weet kun je er dan alsnog iets mee…

En dan nog iets. Ouderen kunnen juist zoveel van jongeren leren, dat wordt al te makkelijk vergeten! Hun wereld is nog niet zo gevormd en soms zelfs misvormd als die van ouderen. Ze kijken onbevangener, maken veel mee, beleven alles vaak intenser. En hebben een mening die van belang is. Zij dragen nog niet de ballast mee van een lang verleden. Wie echt wil weten hoe de wereld eruitziet, kan van jongeren veel opsteken. Goed luisteren naar jongeren – zelfs naar de kleinste kinderen - werkt bovendien heel verbindend. Aandacht, de tijd nemen, een luisterend oor, je verdiepen in datgene wat de ander zegt, je openstellen, willen leren… een oudere die zich op deze manier opstelt, die zijn hart zo wagenwijd openzet, houdt zijn of haar geest jong en elastisch en overbrugt de generatiekloof.

De wereld wordt er mooier van.

Jan Jaap van Hoeckel

Ons gesprek ging over dat wat zij had meegemaakt op een school ergens in Nederland. Zij was gevraagd door Conchita Lopez Vega van het bedrijf WOWMundo, om samen met haar met de leerlingen van die school te praten over geluk en hen praktische handvatten aan te reiken waar ze wat mee zouden kunnen. Die confrontatie met dat jonge volk tussen de 13 en de 15, viel haar in eerste instantie niet mee. Ze waren snel afgeleid, waren druk met hun telefoon, deden uiterst ongeïnteresseerd, afstandelijk en gereserveerd en keken haar bij het binnenkomen van de klas niet eens aan. Hoe krijg ik dit in de hand, vroeg zij zich af?

Ze richtte zich tot hen en zei: “De echte vraag is niet waarom ik hier sta, maar waarom zijn jullie hier? Denk daar eens over na?” Vervolgens werd ze zeer rechtstreeks en persoonlijk: ‘Wie van jullie kent iemand in zijn of haar directe omgeving die met een burn-out thuis zit? Ga even naar binnen bij jezelf, denk goed na en als je iemand kent, hou dat dan goed vast.”

Na een kleine denkpauze stelde ze de tweede vraag: “Wie van jullie kent iemand in zijn of haar directe omgeving die last heeft van depressiviteit, die zich vaak negatief en depressief voelt?” En ook nu vroeg ze of ze zich daar even in wilde verdiepen en als ze iemand wisten, om dat vast te houden.

Het werd stiller en stiller in de klas, de telefoons waren ineens minder belangrijk, de afstandelijkheid verdween, je zag ze zich verdiepen in hetgeen hen gevraagd werd. “Ik heb nog een vraag,” zei Asha, “Wie van jullie kent iemand die worstelt met het leven, die zich voortdurend afvraagt hoe hij of zij uit het leven zal stappen, die het leven écht niet meer ziet zitten? Misschien ken je zelfs iemand die die keus heeft gemaakt en er niet meer is?”  Die vraag kwam hard aan, merkte ze.

“En nou mijn laatste vraag: Als je inderdaad iemand kent die lijdt aan een burn-out, die zich rot en depressief voelt, die worstelt met het leven en aan zelfmoord denkt, of dat misschien al gedaan heeft, zou je dan je hand op willen steken?”

Ik hoorde de schrik en het ongeloof nog in haar stem toen ze vertelde wat er gebeurde. Er waren 31 kinderen, zoals gezegd van 13 tot 15 jaar, zo jong nog, en alle 31 staken ze hun hand op. Zwijgend en zichtbaar aangeraakt. “Kijk nu eens om je heen, kijk naar je vrienden, vriendinnen, klasgenootjes, voel goed wat hier gebeurt. Dit is de reden dat ik hier voor jullie sta, en drie dagen lang met jullie ga praten over het leven en geluk. Omdat ik jullie dit niet gun, deze pijn, dit verdriet, deze frustratie, dit wil ik niet voor jullie, dit wil ik voor niemand.”

De klas was doodstil, je kon een speld horen vallen, vertelde Asha. Het relaas stopte met haar laatste woorden tegen deze jonge mensen: “Hier gaat het om in mijn leven, dit beweegt me om te praten over geluk, om alles te delen wat ik weet van en over geluk en om anderen, dus ook jullie te kunnen helpen om bewust te kiezen voor een gelukkig leven!”

Pfff.., ik was onder de indruk van deze gebeurtenis en schrok met haar van de pijn waarmee deze kinderen, zo jong nog, worden geconfronteerd. Ze vertelde dat Conchita en zij drie dagen lang voor een uiterst geïnteresseerde groep kinderen hebben gewerkt, wég drukte, wég telefoon, wég afstandelijkheid. We waren het met elkaar eens: dit incident toont weer eens aan hoe noodzakelijk het is om mensen, hoe jong ze ook zijn, mee te trekken op het pad naar geluk, om ze wegwijs te maken en concrete handvatten aan te reiken. En ze vooral hoop en vertrouwen te geven dat ook voor hen een gelukkig leven is weggelegd.

Jan Jaap van Hoeckel 

1 januari, nieuwjaar. Je vult de decembermaand met nadenken over je goede voornemens. Ja, per 1 januari ga ik afvallen. Ik ga stopen met roken. Ik ga voortaan wat eerder naar bed. Ik ga minder vlees eten. Ik ga meer fietsen. Ik ga voortaan elke week naar de sportschool. Ik ga, ik ga, ik ga…

En dan is het zover: 1 januari. Vanaf nu gaat het gebeuren. En in veel gevallen kun je er gif op innemen dat je voornemens als sneeuw voor de zon verdwijnen. Want hoe ingewikkeld is het om diep ingesleten patronen te doorbreken, om weer nieuw ritme in je leven te vinden.

En daar stond Marijke op 2 januari in de supermarkt bij de vegetarische vleesproducten. Ze neemt wat aantrekkelijk aangeklede verpakkingen mee. O ja, en een gehakt biefstukje voor haar partner, want die had zich niet voorgenomen om het vlees te laten staan. En zo staat ze in de keuken twee verschillende maaltijden te bereiden. Het is al snel een beetje afzien. Ze baalt, voelt zich onbehaaglijk, maar ja, ze heeft het zich voorgenomen en ze wil zich vooral niet laten kennen. Dus zeult ze zichzelf voort in het leven wat haar met de dag meer gaat tegenstaan. En voordat de maand om is geeft ze er de brui aan. Aan tafel zit haar partner er meesmuilend bij, hij wist het wel, zei hij weinig tactvol. En dat was aanleiding voor een stevige woordenwisseling…

Goede voornemens, daar is niks mis mee. Het is goed dat je je leven kritisch beziet en constateert dat je bepaalde dingen best anders zou kunnen doen. Voor je eigen gezondheid. Voor de gezelligheid thuis. Voor het milieu. Voor de aarde. Voor de lieve vrede. Voor wat dan ook. En het is prachtig als je op een gegeven moment je denken laat doorgroeien naar doen. Aanpakken, dat wordt het nieuwe devies. Maar op 1 januari?

Het is raar, deze traditie. Want je leven laat zich niet zo in stukken hakken, dingen gaan geleidelijk. Stoppen met roken, minder of geen vlees eten, meer op de fiets, dat moet in je groeien, langzaam, voorzichtig. Drastische veranderingen in je leven, daar leef je naartoe, die ontstaan organisch, zeker als je jezelf serieus neemt. Kleine stapjes in je denken, totdat je tegen jezelf kunt zeggen dat je er werkelijk aan toe bent. Dat is het moment om de daad bij het woord te voegen. Niet eerder, niet later. Precies dan. En er is er maar één die dat moment bepaalt, en dat ben jij. Niet de tijd, het jaar, je partner of de buren, nee het is jouw leven, jij bent degene die daar verantwoordelijk voor is.

Hoe vreemd dat je je met dit soort beslissingen al van tevoren bepaalt dat je er op 1 januari aan toe bent. Het is bijna wel zeker dat dat niet zo is. Dus dan wordt het worstelen geblazen in het begin en niet zo zuinig ook. Dat wat heel leuk en fijn had moeten zijn, zo’n nieuw tintelfris jaar, wordt een straf. Het succes van de stap die je zet hangt af van de tijd die je jezelf hebt gegund om ernaar toe te groeien en dat is in de meeste gevallen niet 1 januari.

Laat je niet opjutten door al die fanatieke goedevoornemers die 1 januari tot magische datum hebben verklaard. Terwijl de dagen zich notabene gewoon aaneenrijgen, de ene dag is als de andere, we hebben er alleen een naam aan gegeven, maar dat maakt de dagen nog niet anders!

Kom, laat je jaar niet verpesten door goede voornemens. Geniet je leven, blijf kritisch op jezelf, wees goed voor jezelf en voor hen die je liefhebt. En ja, zet stappen om de dingen die beter kunnen, ook daadwerkelijk te veranderen, dat zou je sieren. Maar groei ernaar toe en neem het besluit als je aan alles voelt dat je er daadwerkelijk aan toe bent. Misschien is dat wel en mooi voornemen voor 2019…

Ik gun je een gelukkig leven.

Jan Jaap

In plaats van je geluk te wensen zou ik willen zeggen: Doe iets! Ga aan de slag, wacht niet af, geluk gaat nu eenmaal niet vanzelf. Een gelukkig leven is werken geblazen. Werken aan jezelf met name. Dus als je ook zo vol bent van een gelukkig kerstfeest en een gelukkig 2019, waarom dan niet de daad bij het woord voegen?

Als je niet gelukkig bent, heb je dus problemen, dat kan niet anders. Het eerste wat je te doen hebt is die problemen in jezelf op te sporen, ze te analyseren, te erkennen en ermee aan de slag te gaan. Kleine stapjes, stuk voor stuk, het makkelijkste probleem eerst. Heb je ze allemaal overwonnen, dan ben je in wezen waar je zijn moet. Maar niet alle problemen zijn altijd oplosbaar, zeg je misschien. Je hebt er vaak anderen voor nodig, die ook mee moeten werken, en als ze dat niet willen, houdt het op. Klopt. Maar dan los je het probleem op door het los te laten. Het is zoals het is, ook goed, maar belast jezelf er niet meer mee.

Hieronder zes stappen die je kunt zetten, eerlijk gezegd móet zetten, om je problemen te lijf te kunnen gaan en een gelukkig mens te worden. Ik noem ze de zes hoofdschakelaars. Zet ze om, stuk voor stuk, doe het rustig, werk aan jezelf, oefen, kleine, kleine stapjes, dan struikel je het minst.

1.     Accepteer dat jij en jij alleen jezelf gelukkig kunt maken. Niets en niemand anders kan dat. Ook niet je geliefde, je ouders, je kinderen, je baas, je vrienden, niemand! Jij moet het doen. Dat is misschien slikken geblazen, maar als je dit niet accepteert zal je nooit gelukkig worden. Je hebt geen keus.

2.     Activeer je bewustzijn. Wordt opmerkzamer. Kijk, zie en voel wat er gebeurt in en met jezelf en bij en door anderen. Waarom doe je wat je doet? Wat zeg je eigenlijk? Ben je eerlijk naar jezelf en anderen? Kijk om je heen. Wat zie je, wat vind je ervan? Laat je hoofd werken, neem niks meer voor vanzelfsprekend aan. Donder je automatische piloot het raam uit. Een zo groot mogelijk bewustzijn maakt je kritisch, vooral ten opzichte van jezelf. Verbeter jezelf als het nodig is.

3.     De vraag is: wil je het echt! Durf je te antwoorden op die vraag die je aan jezelf stelt: Wil ik gelukkig worden? Wil ik het echt? Zeg je ja, besef dan wat dat inhoudt. Het gaat niet vanzelf, de weg naar geluk betekent: verandering. Dingen worden anders. Je verliest mensen om je heen, mensen gaan je misschien raar vinden. Misschien verlies je de partner waarmee het sowieso niet zo lekker loopt. Misschien je baan. Alles wordt mogelijk anders. Als je gelukkig wilt worden, ga je dat niet uit de weg. En als je echt iets wilt, gebeurt het!

4.     Bouw je negativiteit af. Elk mens stikt van de negatieve gedachten en daden. We hebben het vaak niet eens in de gaten. We serveren mensen soms wel heel makkelijk af, we oordelen en veroordelen, hebben direct een afkeurende mening. Jammeren om niks. Zeuren om niks, katten anderen af. Negativiteit is killing, we beschadigen er onszelf voortdurend mee. Stop ermee, wees je ervan bewust en corrigeer jezelf. Daar heb je o.a. je scherpe bewustzijn dus voor nodig.

5.     Wees niet bang, toon lef. Denk goed na over de stapjes die je zet in je dagelijks leven. Over de dingen die op je pad komen. Ze dwingen je soms tot beslissingen. Denk na en als je weet dat het nodig is om een bepaalde stap te zetten, doe het! Wees niet bang wat anderen daarvan vinden. Er is maar één maatstaf: wat vind ik er zelf van? Laat je niet misleiden door meningen van anderen, natuurlijk luister goed, maar blijf bij je eigen maatstaf. Soms sta je voor forse stappen, het uitmaken van een relatie, het vertrekken bij een baas, het verkopen van je huis, het verhuizen naar een andere plaats. Nee zeggen tegen iemand die gewend is dat je altijd ja zegt. Ga geen conflicten uit de weg. Worstel je er doorheen. Heb moed!

6.     En heb vertrouwen. Veel mensen die op weg gaan naar geluk, kunnen zich helemaal niet voorstellen dat het ook gaat lukken. Ze denken vaak, ja, ik heb al zoveel geprobeerd, dat lukt me toch niet. Als je dat maar blijft denken, krijg je vanzelf gelijk, dan gaat het inderdaad niet lukken. Heb vertrouwen, geloof in je innerlijke kracht, je weet niet half hoe sterk je bent en wat voor krachten er in je huizen. Je bent een goed mens, je bent van waarde, jij bent jij, precies goed zoals je bent. Je verdient respect en liefde van de mensen om je heen. En van jezelf. Vertrouw erop dat je inspanningen beloond worden. Het gaat je heel zeker lukken. Je wordt gelukkig.

Misschien ben je niet in staat om deze zes hoofdschakelaars in je eentje om te zetten. Maakt niet uit. Ga op zoek naar geestgenoten die dezelfde weg bewandelen, je kunt elkaar helpen en stimuleren. Je kunt elkaar zo nu en dan een duwtje geven  en je ervaringen uitwisselen. Stapjes zetten, waardering vinden, je kunt elkaar wapenen tegen de negativiteit van anderen, iemand die je even vasthoudt als je verdriet en pijn hebt. Want ja, de weg naar geluk doet vaak pijn. Daar moet je doorheen, het is niet anders. Kom je er echt niet uit, dan kun je zonodig bij mij aankloppen, dan geef ik je die duw wel. Of zoek een andere coach of therapeut. Maar doe iets! Daar gaat het om. DOE IETS!

Geniet van je kerstdagen en geniet zeker van je spannende en wervelende Doe-jaar!

Jan Jaap van Hoeckel